We leven in een tijd dat de FIFA-franchise (tegenwoordig EA Sports FC) nog zo’n beetje de enige voetbalgame is die er toedoet. Oké, Pro Evolution Soccer is er ook nog en ik reken de voetbalmanagergames ook niet mee. Dat is slecht nieuws voor de makers van andere voetbalgames. Namen van voetballers verbinden aan hun games, zoals in de jaren negentig, is er niet meer bij. Commercieel gezien is voor voetballers (en clubs) alleen FIFA nog interessant. Hoe anders was dat met voetballers en ‘hun’ voetbalgames in de jaren ’90.
Net zoals in de jaren tachtig werden er ook in de jaren ’90 voetbalgames uitgegeven met de namen van voetballers op de cover. De speler/coach in kwestie had echter voor de rest niets te maken met de ontwikkeling van de game. Het was puur uit commercieel oogpunt dat zij hun naam aan een game verbonden. Of dat nou een goede keuze was of niet, het heeft door de jaren heen prachtige cultgames opgeleverd. Inclusief hilarische fouten, foutieve informatie, bizarre gameplay en heerlijke covers.
Meer van hetzelfde
In de jaren negentig ging men rustig door waarmee men een decennium eerder was begonnen: slechte en middelmatige games uitgeven met een naam van een voetballer of coach erop geplakt. Zo kwam (na een eerdere managergame in de jaren tachtig) Kenny Daglish begin jaren negentig met Kenny Dalglish Soccer Match (1990). En in datzelfde jaar kreeg de game van Paul Gascoigne uit 1989 een sequel met Gazza II. Om redenen die we nooit zullen begrijpen werd ook Trevor Brooking, vijf jaar na zijn voetbalpensioen, naamgever van een game met Trevor Brooking’s World Cup Glory (1990).
Wat Dalglish kan, kan ik ook. Dat moet Graeme Souness gedacht hebben toen hij zijn zegen gaf aan zowel Graeme Souness Vector Soccer (1991) als Graeme Souness Soccer Manager (1992). Ook Graham Taylor’s Soccer Challenge kwam datzelfde jaar uit en Zico Soccer volgde in 1994.
Pelé, de eerste naamgever van een voetbalgame
De allereerste naamgever van een voetbalgame, Pelé, gaf na zijn eerste game in 1981 nog tweemaal zijn naam aan een game met Pelé! (1993) en Pelé II: World Tournament Soccer (1994).
Ook het gegoochel met verschillende namen op dezelfde game ging rustig door. Het eerdergenoemde Graeme Souness Soccer Manager werd twee jaar later doodleuk opnieuw uitgegeven, maar dan als Peter Schmeichel Soccer. Inderdaad: een managergame vernoemd naar een nog actieve keeper. Heerlijk onlogisch. Maar het kan nog mooier: Schmeichel gaf zijn naam ook aan Peter Schmeichel Soccer Superstars (1996). Een game met op de cover… geen Peter Schmeichel, maar twee getekende, anonieme voetballers.
Peter Schmeichel Soccer
De game Champions World Class Soccer (1993) was endorsed by Ryan Giggs, waarbij de naam van Giggs groter op de cover stond dan de officiële titel zelf. In Duitsland werd de game door Sepp Maier aangeprezen. En over Duitsland gesproken: Kevin Keegan’s Player Manager (1993) werd daar uitgegeven als KH Rummenigge’s Player Manager. En de game die bij onze oosterburen Lothar Matthäus Super Soccer (1995) werd genoemd, heette in de rest van Europa gewoon Manchester United Championship Soccer. In dit geval een wijze (marketing)keuze. Het was voor Matthäus overigens de tweede game die zijn naam droeg: het uit 1993 stammende European Champions heette in Duitsland Lothar Matthäus (die interactive Fussballsimulation).
Eric Cantona
Ook ‘King’ Eric Cantona liet zich tweemaal voor het karretje spannen van een gamesproducent. De game Striker werd speciaal voor de SNES (de Super Nintendo) omgedoopt tot Eric Cantona Football Challenge. En vervolgens werd de game Goal! 2 in Frankrijk hernoemd naar Eric Cantona Football Challenge: Goal! 2. Dat was overigens een totaal andere game. Alsof Cantona reclame maakte voor zowel Pepsi als Coca-Cola.
Begin jaren negentig zagen verder ook John Barnes European Football (1992) en Litti’s Summer Sports (1992) het licht. Litti is de bijnaam van Pierre Littbarski. En Litti’s Summer Sports is een atletiekgame die buiten Duitsland de naam Track Meet heet. Opnieuw een sterk onlogisch staaltje. De cover ademt overigens meer de sfeer van de jaren ’80 uit dan de jaren ’90.
Litti’s Summer Sports
Japan
Ook Japan, het epicentrum van games, had zijn eigen supersterren op het veld. Takeda Nobuhiro bijvoorbeeld, naar wie twee games werden vernoemd: Takeda Nobuhiro no Super Cup Soccer uit 1993 en het daar sterk op lijkende Takeda Nobuhiro no Super League Soccer uit 1994. Die eerste game werd in de rest van de wereld verkocht als Super Goal! 2. Ook de Braziliaan Ruy Ramos was een held in Japan en ook hij mocht daarom zijn naam verbinden aan een game: Ramos Ruy no World Wide Soccer (1993). Deze game werd in de Verenigde Staten omgedoopt tot Tony Meola’s Sidekicks Soccer.
In de tweede helft van de jaren negentig werd de game Big Wave Soccer in Europe omgedoopt tot Matthias Sammer Soccer (1997). Datzelfde jaar kwam Sean Dundee’s World Club Football uit. Zelfs het internet weet niet waarom Dundee nu eigenlijk naamgever was van een game. Grote kans dat je nog nooit van deze voetballer hebt gehoord. Kortom: een onbegrijpelijke keuze.
Eerste vrouwelijke naamgever van een voetbalgame
Michael Owen kwam eind jaren negentig met Michael Owen’s WLS 1999 (later voor de Nintendo 64 uitgegeven als Michael Owen WLS 2000). Deze game werd in Noord-Amerika omgedoopt tot Mia Hamm Soccer. Daarmee was voetbalster Mia Hamm een van de eerste vrouwelijke naamgevers van een sportgame. Haar landgenoot Alexi Lalas was overigens een jaar eerder naamgever van Alexi Lalas International Soccer. Die game was in Europa bekend onder de naam Three Lions.
Mia Hamm Soccer
Manager David O’Leary kwam aan het einde van dit millennium nog met Football World Manager, endorsed by David O’Leary. Fun fact: die game werd in Nederland uitgegeven als, jawel: Co Adriaanse Football World Manager. Adriaanse was daarmee, voor zover ik weet, de eerste Nederlandse coach/voetballer die naamgever was van een game. En daarmee ook een van de weinigen.
Co Adriaanse Football World Manager
De trend van bizarre voetbalgames en games vernoemd naar voetballers werd vrolijk voortgezet in de jaren ’00. Lees ook het artikel over voetballers en games in de jaren tachtig.
Voor de verzamelaars: een aantal van deze jaren voetbalgames ‘van voetballers’ uit de jaren ’90 zijn nog te vinden via Marktplaats of Bol.com.
