Het Kanon, de officiële biografie van oud-international Bram Appel, is vandaag verschenen. Vanwege een levenslang conflict met toenmalig KNVB-voorzitter Karel Lotsy en een jarenlange schorsing door de voetbalbond, omdat Appel in 1949 profvoetballer werd in Frankrijk, bleef het aantal interlands steken op twaalf. Zijn biografen Martijn Schwillens en Bob Thomassen pleiten nu voor rehabilitatie van Bram Appel.
“Faas Wilkes kreeg postuum excuus van de KNVB voor het mislopen van tig interlands omdat hij profvoetballer werd in Italië. Wilkes werd terecht gerehabiliteerd, maar dit zou ook moeten gelden voor Bram Appel”, vinden beide auteurs. Schwillens en Thomassen doken de afgelopen anderhalf jaar in het bijzondere leven en de indrukwekkende loopbaan van Appel, die als speler furore maakte bij Hertha BSC, ADO, Stade de Reims, Fortuna’54 en het Nederlands Elftal.
Successen als trainer
Als trainer boekte hij successen met Volendam, Lausanne Sports, Fortuna en PSV, dat in 1963 onder Appels leiding voor het eerst landskampioen werd in de Eredivisie. “Al sinds ik in 2004 een boek schreef over verdwenen profclubs in Nederland, loop ik met het idee om een boek te schrijven over Bram Appel. Zijn naam kwam ik veelvuldig tegen in relatie tot de Watersnoodswedstrijd van 1953 en zijn successen bij Fortuna’54.
Vervolgens keek ik naar zijn indrukwekkende statistieken (meer dan driehonderd officiële doelpunten en meerdere kampioenschappen en bekers in drie verschillende landen, red.) en snapte eigenlijk niet dat nog nooit iemand zich had gewaagd aan een biografie. Sowieso leest zijn levenswandel als een roman”, vertelt Schwillens.
Conflict met Karel Lotsy
Waar generatiegenoten als Faas Wilkes, Abe Lenstra en Kees Rijvers alom bekendheid genieten, geldt dat niet (meer) voor Bram Appel. “Hij had een fantastische staat van dienst.” In 1942 werd Appel gedeporteerd naar Berlijn. Bij terugkeer in Nederland werd hij door Lotsy, de man die hij in 1944 zelf op de tribunes had zien zitten in Berlijn bij een wedstrijd van het Nederlands Dwangarbeiderselftal, geschorst voor alle vertegenwoordigende elftallen. Zelf ontkende de tot zijn dood omstreden Lotsy enige Deutschfreundlichkeit.
“Wij zijn naar Berlijn afgereisd om na te gaan welke bewering nou juist was. We hebben daar een opvallende ontdekking gedaan die de rol van Lotsy als leider van de voetbalbond in de oorlog in een ander licht zet”, verzekert Thomassen. “Appel en Lotsy hadden een grote hekel aan elkaar. Dat werd mede gevoed doordat Appel in 1949 zijn eigen plan trok. En daarna met twee wedstrijden in 1953 de basis legde voor profvoetbal.”
Rehabilitatie door de KNVB?
Op 6 juni worden Schwillens en Thomassen ontvangen door KNVB-voorzitter Just Spee. Die staat open voor een gesprek over rehabilitatie van twaalfvoudig international Bram Appel. “Appel zocht zelf in 1970 de vergetelheid en is nooit op zoek gegaan naar erkenning. Terwijl het Nederlandse voetbal schatplichtig is aan Appel. Als speler was hij succesvol, maar als trainer ook nog eens revolutionair. Hij was de eerste Nederlandse coach die afstapte van het toentertijd gangbare stoppersspilsysteem. En hij durfde jonge talenten voor de leeuwen te gooien, zoals Willy van der Kuijlen bij PSV.”
Het Kanon (de bijnaam van Appel) is verkrijgbaar via www.bramappel.nl.
