De mensen die mij een beetje kennen, weten dat ik weinig met verjaardagen heb. Het aanstellerige gedrag dat iedereen verplicht cadeautjes moet geven omdat de aarde een rondje heeft gedraaid, een hele avond naast die foute oom zitten in de verjaardagskring, daarmee een paar uren van je leven weggooien en na de koffie het aantal biertjes en snacks gebruiken als aftelmoment om de treurnis te mogen verlaten. Gaat het om voetbalclubs, dan kan ik echter geen genoeg krijgen van verjaardagen. Zeker als deze wordt gevierd in een warm land en een heerlijke Balkansetting.
10 maart 1925 ziet de meest succesvolle omnisportvereniging van Griekenland het levenslicht. De Olympische Vereniging van de Sportvrienden van Pireaus, beter bekend als Olympiakos Pireaus. De club uit de Griekse havenstad nabij Athene kent niet alleen de bekende voetbaltak, maar ook onder meer taekwondo, atletiek, boksen, waterpolo, tafeltennis, handbal en basketbal. Met ruim 3.800 sporters is het een gigantische vereniging, die nationaal en internationaal grote successen heeft geboekt en altijd wordt gesteund door de beroemde, maar ook beruchte supporters.
De bekendste tak is uiteraard de voetbaltak. 47 titels, een grote stapel Griekse bekers én de Conference League in 2024 staan op de palmares van Griekenlands meest succesvolle voetbalclub. Maar ook de basketbaltak mag er zijn met drie EuroLeaguetitels en veertien landskampioenschappen. En laten nu net deze beide teams thuis spelen in het weekend van het honderdjarig bestaan.
Basketbal
Het valt niet te missen als je de metro uitstapt in Pireaus. Een grote, rood verlichte sporthal verlicht de omgeving. Zingende supporters lopen door een tunnel onder de weg door op weg naar de Peace and Frienship Arena. Een wel erg kleffe naam voor een stadion dat bekendstaat om de intimiderende sfeer. De kaarten voor de EuroLeague wedstrijd tegen het Servische Partizan Belgrado zijn binnen de kortste keren uitverkocht. Een kleine 13.000 man is vanavond getuige van het eerste deel van de viering van het eeuwfeest van Olympiakos.
Onder de feestende supporters vier Nederlandse vrienden, waarvan drie bijzonder weinig met basketbal hebben en de vierde persoon keihard nodig hebben om iets van deze avond te snappen. De korte wandeling naar het stadion vanuit de metro is al genieten door het aanzwengelende rumoer dat af en toe over gaat in gezang van de supporters. Eenmaal de tunnel uit staan we oog in oog met een gigantische, rood oplichtende basketbalarena, waar buiten de heerlijke etensgeuren van de vele eettentjes mensen proberen te verleiden om niet met een lege maag de stoeltjes op te zoeken.
O-lym-pi-a-KOS!
De eetgelegenheden buiten zijn geen overbodige luxe, want binnen is het geen verwennerij voor de inwendige mens. Halve liters cola, popcorn of wat chips. Wie niet beter zou weten, zou denken naar de bioscoop te gaan. Een uur voor de wedstrijd stroomt het stadion vol en wachten de toeschouwers rustig op wat er komen gaat. Tot het moment dat zo’n twintig minuten voor aanvang de harde kern zich begint te roeren. Het stadion dat leeg al zo indrukwekkend is, raakt betoverd op het moment dat de befaamde Gate 7 zich gaat roeren. Het geluid zwelt aan tot enorme proporties nadat de spelers de vloer hebben betreden voor de warming-up.
Ineens gaan de lampen uit, valt het stil en klinkt er een heel rustig pianostuk. Op de schermen komende hoogtepunten uit de honderdjarige geschiedenis voorbij, terwijl men om ons heen ritmisch meeklapt met de muziek. Het staat compleet haaks op wat ik had verwacht, maar indrukwekkend is het wel. Als de spelers zijn gepresenteerd voor de wedstrijd roert Gate 7 zich weer. In het hele stadion gaan rode en witte papieren omhoog en minutenlang gaat het hele stadion tekeer. Alle Grieken die tot dan toe vrij rustig om ons heen zaten, lijken in trance te geraken. Dit is hoe ik mij basketbal op de Balkan had voorgesteld. De hele wedstrijd is de sfeer fenomenaal.
Ik heb geen idee wat er voor mij gebeurt op het veld, ook omdat je in de Peace and Friendship Arena sintelbaanachtige proporties ver van het speelveld zit, maar de avond maakt indruk. Elke keer als Gate 7 een bepaald lied afsluit met ‘O-lym-pi-a-KOS’, klinkt de laatste lettergreep harder, feller, gepassioneerder en slaat het lied meer en meer over op de rest van het stadion. Dat de thuisploeg wint, is allemaal hartstikke leuk, maar ik heb alle vier de kwarten alleen maar oog voor de supporters. Geen seconde is het stil, geen moment verslapt het enorme lawaai. Wat een unieke ervaring!
Vincken op stand
Deel één van de verjaardag was al geweldig. Het probleem is dan natuurlijk wel dat je verwachtingen creëert. Deel twee, toch de hoofdmoot van de viering, betreft de voetbalwedstrijd tussen regerend kampioen Olympiakos en de eilandbewoners van OFI Kreta. Ook hier waren alle beschikbare kaarten in no time weg. Het ruim dertigduizend plaatsen tellende Georgis Karaiskákisstadion zal ramvol zitten vanavond. Vandaag is het vincken op stand op de VIP-tribune, waar het simpelweg nog wel mogelijk was om kaarten te bemachtigen.
Het voordeel is een luxe bioscoopstoel en wc’s op korte loopstand. Allemaal geen overbodige luxe, aangezien ondergetekende deze ochtend de halve marathon van Athene heeft gelopen, waardoor de benen er weinig zin meer in hebben en de vochtbalans totaal afwezig is. Voordat er daadwerkelijk is afgetrapt, heb ik de tweede halve marathon alweer afgelegd, nu van de stoel naar de wc’s en weer terug. Het valt allemaal niet mee.
Buiten het stadion voelt het heerlijk Zuid-Europees. Het zonnetje schijnt, mensen drinken een biertje bij de omringende barretjes en verkopers stallen hun verkoopwaar uit. De grootste drukte centreert zich bij Gate 7, waar de muurschilderingen weinig gastvrijheid verraden, maar wij door een allerhartelijkste supporter worden opgewacht met een paar blikken bier. Terwijl de man vertelt over zijn club, gaan achter hem de eerste fakkels de lucht in en volgt er bij de barretjes een enorm gezang. Anderhalf uur voor de wedstrijd is iedereen klaar voor een volgende akte in het eeuwfeest.
Gate 7
8 februari 1981 zal voor altijd een zwarte bladzijde zijn in de geschiedenis van Olympiakos. Supporters zijn uitgelaten na een 6-0-overwinning op de rivalen van AEK Athene en willen snel naar buiten bij Gate 7. Meerde mensen glijden uit op de trappen, komen in de verdrukking en 21 mensen overlijden. Buiten staan twee monumenten ter nagedachtenis aan de ramp. Een oude turnstile is volgehangen met shirts en sjaaltjes. Honderd meter verderop hangt een shirt met rugnummer 21 tussen twee pilaren. De vele uitgedroogde bloemen zijn nog een overblijfsel van de jaarlijkse herdenking een maand eerder. Het is opvallend hoeveel supporters op de foto gaan bij het monument. Het eeuwfeest is er ook voor hen die er niet bij mogen zijn vanavond.
(Artikel gaat verder onder de afbeeldingen)
