De dag waarover Trevor Hicks praat, is 15 april 1989, vandaag 34 jaar geleden. De zwartste dag die Merseyside ooit heeft beleefd. Tijdens de ramp op Hillsborough stierven zijn twee dochters Sarah (19) en Victoria (15). Uiteindelijk zouden er 97 slachtoffers vallen.
“In de ambulance was ik het braaksel uit de keel van Vicky aan het zuigen. De smaak heb ik nog zes maanden geproefd. Volgens mijn psychiater was dat óf omdat ik probeerde vast te houden aan het laatste contact met mijn dochter óf vanwege een schuldgevoel dat ik haar niet kon redden. De pijn die ik op die dag heb gevoeld, was zo extreem dat ik sindsdien geen pijn meer kan voelen.”
Er zijn meer stadionrampen geweest, maar wat die op Hillsborough anders maakt dan de rest is de nasleep. De politie en media probeerden de schuld in de schoenen van de supporters te schuiven. Met name de krant The Sun speelde een kwalijke rol door leugens te verspreiden. Sinds de ramp op Hillsborough worden twee mensen enorm gehaat in Liverpool: David Duckenfield en Kelvin MacKenzie. Die laatste was in 1989 hoofdredacteur van The Sun en de man die de voorpagina’s opmaakte.
Aanvankelijk had hij in plaats van THE TRUTH een nog grovere kop in gedachten: YOU SCUM. Veel kranten schreven dat de ramp de schuld van de supporters was, want dat was de algemene lezing van de politie. Maar The Sun was een van de weinige media die ook alle geruchten over het aanranden en beroven van lijken publiceerde.
Verontschuldigingen
MacKenzie bood later zijn verontschuldigingen aan, maar vertelde in 2006 dat hij dat alleen maar had gedaan omdat het moest van de leiding. Hij stond nog altijd achter zijn voorpagina en vond dat het aan de supporters zelf lag. Pas na de uitspraak in het Hillsborough Inquest in 2012 bood hij zijn verontschuldigingen aan en zei hij dat hij alleen maar informatie doorgaf die hij had gekregen. Dat MacKenzie weer geen verantwoordelijkheid nam en zichzelf ook als slachtoffer zag, maakte de nabestaanden woedend. Trevor Hicks zei na de excuses van MacKenzie over hem: “He’s a lowlife, a clever lowlife, but a lowlife.” Ik verwacht niet dat het tussen Liverpool en The Sun ooit nog goed zal komen. De boycot van de krant is levendiger dan ooit.
In zijn bakkerij ontmoet ik Alan Gordon. Hij is een van de mensen achter Total Eclipse of The S*n (TEOTS), een actiegroep die de krant compleet uit de stad wil verbannen. Het afgelopen jaar heb ik steeds meer stickers, spandoeken en taxi’s van hen zien verschijnen in de stad. De verkoop van The Sun was weer iets aan het stijgen, maar sinds het Hillsborough Inquest gaat het weer flink bergafwaarts met het tabloid en daar is TEOTS voor een groot deel verantwoordelijk voor.
Gordon legt uit hoe ze dat hebben gedaan: “Er werd altijd opgeroepen om The Sun niet te kopen en dat werkte, maar dat vod was nog wel altijd verkrijgbaar in de stad. Na het Hillsborough Inquest vonden we dat het eigenlijk niet meer te koop moest zijn. We willen een totale ban op The Sun in Liverpool. Vandaar dat wij winkels zijn gaan benaderen om de krant niet meer in te kopen. Niet iedereen wil het doen, maar de grote meerderheid wel. Het is voor hen toch een klein opoffering, want ze lopen daardoor inkomsten mis. Niet veel, maar toch.
Daarnaast vragen wij of ze een poster voor het raam willen hangen dat The Sun niet welkom is. Ik heb hier buiten mijn winkel ook een bord opgehangen met de tekst: We verkopen kranten, maar niet The Sun. Dat soort uitingen zie je steeds meer in de stad.”
Fund a fleet
Vooral de taxi’s springen in het oog. TEOTS heeft nu al meer dan tachtig taxi’s ingepakt. Gordon: “We hebben een actie die we Fund a Fleet noemen. Daarmee beplakken we taxi’s met grote stickers waarop staat dat The Sun geboycot moet worden. Mensen kunnen het inpakken sponsoren en dat wordt echt massaal gedaan. We hebben al meer dan tachtig taxi’s beplakt en het blijft maar doorgaan. Ze beginnen nu zelfs in andere steden te verschijnen, zoals Belfast. Ik had zelf niet verwacht dat het zo groot zou worden. We zijn met drie man begonnen met TEOTS en nu zijn we al met tien. Het lukt zelfs om de grote supermarktketens mee te krijgen om het blad niet meer te verkopen, zoals ASDA en Tesco.
Er waren 230 verkooppunten in Liverpool en het merendeel daarvan verkoopt The Sun nu niet meer. In heel Merseyside zijn al meer dan driehonderd plekken waar de tabloid niet meer te krijgen is. Wist je dat voorheen zelfs de Esso die vlakbij Anfield ligt dat vod verkocht? Daar komen voor de wedstrijd iedere keer honderden Reds en die hoeven nu die krant niet meer te zien. In de hele omgeving van het stadion is nog maar één winkeltje dat The Sun verkoopt. Die eigenaar wil niet meedoen met de boycot. Dat is zijn goed recht natuurlijk, maar het is wel jammer.”
Ik vertel Gordon dat ik TEOTS weleens bij Goodison Park heb zien staan met spandoeken en posters. Ik kreeg destijds nog een flyer mee. Gordon: “Het is een initiatief van beide supportersgroepen. The Sun heeft destijds de hele stad gedemoniseerd, dus het raakt alle Scousers. Bij onze groep zitten ook veel Evertonians. We hebben bij de besturen van beide clubs er op aangedrongen om voortaan geen journalisten van The Sun meer toe te laten. Bij Liverpool mochten ze na 1989 geen interviews meer houden met de spelers en de manager, maar bij wedstrijden waren ze nog wel welkom. Gelukkig mogen ze dat nu ook niet meer.”
“Daarna vroegen we aan Everton of zij dat ook wilden doen. Die deden dat niet in het begin, maar nadat Kelvin MacKenzie in een column speler Ross Barkley, die deels Nigeriaans is, vergeleek met een aap mag The Sun daar ook niet meer komen. Tranmere Rovers heeft de journalisten van de krant ondertussen ook verbannen. Sommige clubs hebben spandoeken tegen The Sun, zoals Leicester City, Wrexham en AFC Liverpool. In Hull en Newcastle zijn actiegroepen die oproepen om de krant te boycotten en de Football Supporters’ Federation heeft haar leden opgeroepen The Sun niet meer te lezen. De boycot breidt zich maar uit. Ik heb geen idee waar het precies eindigt, maar wat mij betreft pas als de krant helemaal uit het straatbeeld verdwenen is.”
