De komende dagen lichten we alle boeken uit die zijn genomineerd voor de verkiezing van Voetbalboek van het Jaar 2019. Vandaag: FC Emmen, een Droomseizoen, het boek van Maarten Kolsloot. Een fragment:
Emmen, 2013. Wim Beekman, de kersverse directeur van FC Emmen, staat in de keuken van stadion De Oude Meerdijk. Daar is ook Frank Maatje, de kalende financiële man van de worstelende voetbalclub. ‘Wat ben jij nou aan het doen?’ vraagt Beekman aan Maatje. Maatjes vingers graaien in het laatje van de frisdrankautomaat. Gelukkig, er zitten wat euro’s in. Morgen moet er namelijk geld zijn voor de bedrijfsauto’s en de clubkas is leeg. Ten einde raad is Maatje bij de automaat beland. Als hij de inhoud van het ding niet snel genoeg bij de bank krijgt, kunnen de spelers niet meer rijden. Straks stapt hij op de fiets om het geld hoogstpersoonlijk te brengen.
Beekman vraagt verbaasd of er echt niet ergens nog wat geld is. Maatje, voor wie financiële stress dagelijkse kost is bij FC Emmen, brengt het slechte nieuws. Beekman vraagt zich af waar hij in beland is. In de supermarktbranche is de nieuwe directeur wel wat gescharrel met centen gewend en hij wist dat de club in de problemen zat, maar hij wist niet dat het zó erg was. Jaren later vertelt Wim Beekman er nog met grote ogen over.
Het managementteam vergadert in stadion De Oude Meerdijk
Februari 2019. Financiële man Frank Maatje is wat sceptisch. Een boek. Leuk, maar hoe komt de club er vanaf? De afgelopen maanden is de pers op de Emmenaren gedoken als ware het een nieuwe mensensoort. Ieder Drents neusgat is zo’n beetje onderzocht en de conclusies waren niet altijd positief. ‘Bij de NPO werden we toch een beetje als boertjes neergezet,’ zegt Maatje sip. ‘Hoe zie jij dat?’ -‘Ik zie jullie vooral als mensen die verstandig omgaan met de middelen die er zijn: waarom zou je een voetballer 150.000 euro salaris geven als 75.000 euro ook kan?’ houd ik de voetbalbestuurders voor. Directeur Wim Beekman gaat wat rechter in zijn stoel zitten. Verhalen over zuinigheid kunnen de scheidend directeur wel bekoren. ‘Schrijf maar op,’ zegt Beekman: ‘boertjes, dat kan niet in dat boek, boerenslim: dat kan wel.’
Willem II–FC Emmen, 2-3: ‘Wij zijn nog nooit gedegradeerd’
Zondag 12 mei 2019. De eerste helft is er eentje waarin je je hoofd tegen een muur wilt ketsen van frustratie. Willem II speelt niet geweldig, maar scoort twee keer. Nick Kuipers verdedigt slecht bij 1-0. Arias maait langs een bal vlak voor de 2-0. FC Emmen lijkt vleugellam zonder de creativiteit van Anco Jansen. De captain kon tegen De Graafschap bijkans strompelend een uur meedoen, maar heeft nu echt teveel last van zijn knie. Kort voor rust glijdt Slagveer uit in kansrijke positie. Op de een of andere manier schiet hij alsnog. Zittend. 2-1. FC Emmen leeft.
Als middenvelder Hilal Ben Moussa naar de kleedkamer loopt voor de pauze is hij woedend. Waarom maakt zijn team het zichzelf steeds zo moeilijk? Die tegengoals: ‘wat een mongolengoals’ denkt de tengere speler. ‘Er zitten gewoon twintigduizend man op de tribune die zien hoe wij de bal naar de fucking verkeerde kleur spelen,’ roept hij gefrustreerd. In de kleedkamer leunen de spelers tegen witte muren met rode en blauwe tegels. Dick Lukkien vertelt ze dat het 2-2 gaat worden. En daarna 2-3. Hij moet er na afloop zelf om lachen.
Roep iedereen in je omgeving, want Emmen gaat het flikken vandaag
Jafar Arias is na rust geen schim meer van de man die in de eerste helft met de dozen om zijn schoenen speelde. Na zeventig minuten dolt hij een paar Tilburgers en stuurt z’n medespelers naar voren als een volleerd aanvalsleider. De spits speelt Glenn Bijl aan. Die schiet. Hilal Ben Moussa scoort uit de rebound. 2-2. Niels Dijkhuizen houdt het niet meer: ‘Schakel in. Roep je buren. Roep iedereen in je omgeving want Emmen gaat het flikken vandaag.’
De treffer zou genoeg kunnen zijn voor nog een jaar Eredivisie. Of? De Graafschap staat tegen Vitesse op grote achterstand en lijkt uitgeschakeld voor de veilige vijftiende plek, maar Excelsior gaat in Almelo aan een comeback beginnen en zal met 4-5 winnen. De Rotterdammers zouden dan op drie punten van Emmen komen. Alleen bij winst is lijfsbehoud zeker. Niels Dijkhuizen na 78 minuten op de radio: ‘Ik voel zelfs dat hier een 2-3 gaat komen en Emmen naar plek veertien gaat. Je voelt het aankomen.’
Enkele tellen later passt Arias op Caner Cavlan. Het is het eindstation van een vloeiende aanval die het hele veld bestrijkt. Cavlan schiet op de keeper. De Leeuw kopt van dichtbij binnen. 2-3. Geen Emmenaar heeft z’n voeten op de grond. Jafar Arias, soms onbegrepen en ongeliefd bij de supporters, wordt uitbundig toegezongen. De Leeuw knuffelt met de reserves. Anco Jansen daalt kort voor tijd van de tribune naar het veld af. Als hij langs de lijn gaat zitten, maakt een beveiliger aanstalten om ‘m weg te sturen: wie is die gozer in die gescheurde jeans en dat honkbalpetje nou helemaal? Ronald Lubbers komt tussenbeiden. Jansen mag blijven en de voorzitter kan doen wat hij graag doet: z’n aanvoerder knuffelen.
Willem II krijgt in de slotfase nog kansen die groot genoeg zijn om een hartkwaal te veroorzaken. Emmen wint. 2-3. Met een indrukwekkende eindsprint van tien punten uit vijf wedstrijden blijft FC Emmen in de eredivisie. Assistent-trainer René Grummel steekt twee armen in de lucht. Keeperstrainer Richard Moes huilt. Lukkien krijgt eerst Anco Jansen in z’n armen en dan de voorzitter. Jansen springt trouwens iedereen in de armen die hij tegenkomt en knuffelt ze plat. Na een magistrale sprint zweept hij de supporters met twee handen op. ‘Wij zijn nog nooit ge-de-gra-deerd. Wij zijn nog noooit ge-deeeee-gra-deerd!’ zingen ze. Niemand wil van het veld af.
Ronald Lubbers neemt een aanloopje en maakt een buikschuiver voor het supportersvak. Lubbers krabbelt op en maakt een buiging voor de fans. Zelfs de Tilburgse aanhang applaudisseert voor de Emmenaren. René Posthuma schiet Jafar Arias aan. Zweet glinstert op zijn voorhoofd. ‘We hebben het gewoon geflikt,’ zegt de aanvaller. ‘We hebben iedereens mondje gesnoerd.’ Harm Hensens wordt op pad gestuurd voor bier. Freddy verzamelt de pers voor een tocht naar de kleedkamer.
In de kleedkamer hossen de spelers in het rond. Bier spettert tegen het systeemplafond. Sven Braken, Nick Kuipers, Robbert de Vos, Anco Jansen, Peter van der Vlag, Michael Chacon hossen in het midden. ‘Vakantieeeee oohhooooo, vakantieeee oohohohooo,’ zingen ze. Verzorger Jan Haak staat er met ontbloot bovenlijf en op voetbalschoenen lachend tussen. Het hitje ‘Op de camping’ van Ome Henk schalt door de ruimte. ‘Elk jaar dan gaan we lekker met z’n allen gezellig naar de camping toe. Na een jaar van werken wil je wat ontspanning en oh oh oh wat zijn we moe.’
Na een tijdje wordt het iets rustiger. Telefoons komen tevoorschijn. Spelers als Siekman, Veendorp en Lukic zoeken een plekje op de banken en kijken rustig toe. Als Anco Jansen van NOS Sport een telefoon krijgt om wat sfeerbeelden te schieten, rent hij meteen de douche in. Michael de Leeuw lacht en kan nog net z’n handen voor z’n kruis houden. ‘Wat een heerlijk campingelftal zijn wij,’ roept Ben Moussa op de gang. Lukkien scrollt door een lange lijst appjes. Casper Goedkoop biedt wie het maar horen wil een glaasje Tilburgs kruidenbitter aan. Materiaalman Karel trekt een tas onder de kont van Ben Moussa vandaan.
Chaos
Daarna is het chaos: de drank raakt op. Anco Jansen sluipt voorbij met een fles Malibu. De spelers juichen. Een geel krat met flessen Bacardi gaat naar binnen. Plastic glazen kraken op de grond. Ongeduldig wachten de voetballers op nieuwe dienbladen bier. Dan doet persman Freddy de deur dicht voor de pers. Het is mooi geweest, vindt hij. Een uur na de wedstrijd wandelen de Emmenaren in kleine clubjes naar de bus. Onderweg naar Drenthe heeft de club maar één zorg: hebben we nog alcohol?
In een wegrestaurant op een uur van Tilburg lurkt Wim Beekman tevreden aan een flesje bier. De afgelopen weken heeft hij als supporter op de tribune gezeten, zo ook vanmiddag. Het bevalt hem prima. De voormalig directeur is dit seizoen een stuk langer aangebleven dan de bedoeling was. Nu handhaving een feit is, kan Beekman pas volledig tevreden zijn met zijn vertrek: ‘Nu is het werk voor mij echt klaar. Als we degraderen dan lijk je toch een beetje die Italiaanse kapitein die van boord springt als het schip zinkt.’
Rond negen uur draait de spelersbus het stadionplein op en rijdt stapvoets door de menigte. Rode fakkels gaan in brand. Mensen sprinten voor de bus naar het podium. Er ontstaat gedrang. De burgemeester wordt met zijn rug tegen een hek geduwd. Persman Freddy probeert de chaos in goede banen te leiden en dirigeert de mensen naar achteren. Dan staat de bus eindelijk stil. Voorzitter Lubbers barst zo ongeveer door de busdeur van vreugde en pompt zijn vuist in de lucht. Dick Lukkien glundert. Glenn Bijl host met ontbloot bovenlijf, voetbalbroek nog aan. Reservekeeper Peter van der Vlag zeult met een boodschappentas bier naar het kleine podiumpje.
Marketingmanager Marc heeft in allerijl een feest geregeld. Ruim een uur geleden wist de DJ niet dat hij hier zou staan. Een paar uur eerder lag de stadionspeaker nog beschonken in huis toen de telefoon zoomde: was er feest? Iedereen dacht dat het woensdag pas zover zou zijn. Het feest is heerlijk spontaan. Zonder draaiboek of plan. De supporters lijken volmaakt gelukkig.
Stemmen
De verkiezing Voetbalboek van het Jaar is een publieksprijs. Een Staantribune-jury heeft vijftien boeken geselecteerd, waarop je via deze website kunt stemmen.
Prijsuitreiking
De prijsuitreiking is op zaterdag 14 maart, vanaf 15.00 uur, bij boekhandel Donner in Rotterdam. Alle boeken worden in het zonnetje gezet en de top 3 wordt bekendgemaakt. De uitreiking is uiteraard voor iedereen vrij toegankelijk.