Bernard Tapie: held in Marseille ondanks een leven vol schandalen

Bernard Tapie, de op 3 oktober overleden Franse zakenman, zanger, tv-persoonlijkheid, politicus en voetbalvoorzitter in één, kende een leven vol succes en schandalen. Overal in Frankrijk kwam Tapie in opspraak, maar voor één groep blijft hij een eeuwige legende: de supporters van Olympique Marseille. De voetbal wedden experts van SportyTrader blikken normaal gesproken vooruit op voetbalevenementen, waarbij ze wedtips geven en voorspellingen voor voetbalwedstrijden schrijven. Ditmaal blikken de voetbalwedden specialisten echter terug op een markante persoon in de Franse voetbalgeschiedenis.

Bol.com

Zakenman en lefgozer

Bernard Tapie wordt geboren in 1943 in Parijs en schopt het in zijn leven tot een uiterst succesvol zakenman. Hij verdient het grootste deel van zijn kapitaal door in zwaar weer verkerende bedrijven op te kopen, om ze vervolgens enkele jaren later voor veel geld te verkopen. In de jaren ‘80 beginnen echter al voorzichtig de eerste schandalen naar buiten te komen rondom zijn persoon. Zo is er het opmerkelijke verhaal dat hij in 1980 voor zo’n 10% van de marktwaarde kastelen overkoopt van niemand minder dan de Centraal-Afrikaanse dictator Bokassa. Hij doet dit door Bokassa te laten geloven dat de Franse overheid van plan is zijn bezittingen in beslag te nemen. De transactie wordt in 1981 door een Franse rechtbank geannuleerd, maar laat des te meer zien dat Tapie een brutale zakenman is die het niet schuwt om de grenzen van het toelaatbare op te zoeken.

Begin jaren ‘80 ontvangt hij ook zijn eerste voorwaardelijke gevangenisstraf vanwege zeer misleidende reclame van één van zijn bedrijven. In de jaren die volgen zal hij justitie nog vele malen vaker tegen gaan komen, onder meer voor de zogenaamde Adidas-affaire. In de jaren ‘80 gaat de zakenman zich ook bezighouden met sport. Zo richt Tapie de wielrenploeg ‘la vie claire’ op, waarmee hij met de wielersterren Bernard Hinault en Greg Lemond twee keer de Tour de France weet te winnen. Ook investeert hij onder meer in de zeilsport.

Voorzitter van uiterst succesvol Olympique Marseille

Sportief gezien wordt Bernard Tapie echter vooral bekend als voorzitter van Olympique Marseille, de gigantische club in Zuid-Frankrijk waar hij in 1986 instapt. L’OM bungelt op dat moment onderaan de Ligue 1, is al tien jaar op rij geen kampioen meer geworden en verkeert daarnaast ook in financiële problemen. De zakenman koopt Olympique Marseille voor het symbolische bedrag van 1 franc. De brutale Tapie weet net als hij menig bedrijf omhoog werkte, ook Olympique Marseille en haar supporters tot grote hoogtes te brengen.

Onder zijn voorzitterschap haalt de club onder meer Jean-Pierre Papin binnen, de spits die de gouden bal in 1991 zal gaan winnen. Andere grote namen uit deze gouden periode zijn onder andere Eric Cantona, Didier Deschamps, Marcel Desailly, Fabien Barthez en Alen Boksic, terwijl ook voetballegende Franz Beckenbauer kortstondig trainer is bij Marseille.

In 1989, drie jaar na de komst van Tapie, wordt OM kampioen van Frankrijk. Het is nog maar het begin van de heldenstatus van Tapie in Marseille. De club doet dit namelijk nog eens dunnetjes over in 1990, 1991 en 1992. De Coupe de France wordt in 1989 ook in de wacht gesleept. Ook buiten Frankrijk laat Marseille zich zien. Het behoort in Europa tot de uitblinkers van dat moment. In 1988 en 1990 staat het in de halve finale van de Europa Cup, terwijl het in 1991 en 1993 in de Champions League finale speelt. De finale in 1991 gaat ijnlijk verloren na strafschoppen tegen het Rode Ster Belgrado van onder meer Sinisa Mihajlovic.

In 1993 gaat Olympique Marseille echter op herkansing in München, waar AC Milan de tegenstander in de Champions League finale is. Bij Olympique Marseille is de Belg Raymond Goethals de trainer en Bernard Tapie de voorzitter. De Fransen sturen een elftal het veld op met onder meer Barthez, Desailly, Deschamps, Boksic en Völler. Bij AC Milan is Silvio Berlusconi de voorzitter en Fabio Capello de trainer. Laatstgenoemde kiest in de finale voor sterren als Baresi, Maldini, Rijkaard, Donadoni en Marco van Basten.

In München gebeurt datgene waar de fanatieke supporters van Olympique Marseille Bernard Tapie eeuwig voor zullen bedanken: L’OM wint met 1-0 door een doelpunt van Basile Boli en wint de Champions League. De voorzitter van Marseille wordt op de schouders gehesen en wordt bejubeld als architect van het succes. De beelden met Tapie op de schouders van de spelers gaan de hele wereld over.

Hoogmoed komt voor de val

Het is echter ook dezelfde Tapie die Marseille in grote problemen brengt, wanneer naar buiten komt dat de voorzitter voetballers van de Franse club Valenciennes benaderd heeft om het rustig aan te doen tegen zijn club, dat op die manier zijn spelers kon sparen voor het finaleduel met AC Milan. Tapie geeft dit op enig moment ook toe. Marseille, dat tweede werd in de Ligue 1 in het seizoen 1993-1994, wordt gestraft en degradeert naar de Ligue 2. Bernard Tapie mag geen voorzittersfunctie meer uitoefenen in Frankrijk, wordt veroordeeld voor omkoping en gaat 8 maanden achter de tralies. Opmerkelijk is dat Olympique Marseille wel mag uitkomen in de UEFA Cup in het jaar daarop, ondanks dat het niet op het hoogste niveau actief is.

Marseille en Bernard Tapie blijken hun kaarten overspeeld te hebben en de club verkeert in veel slechtere financiële staat dan altijd werd gedacht. De club ziet haar inkomsten met de degradatie bovendien vermindert worden en kan de spelerssalarissen niet meer ophoesten. Gevolg: de Champions League winnaar van 1993 vraagt niet lang na het ongekende succes het faillissement aan. L’OM wordt weliswaar het jaar erop kampioen in Ligue 2, maar mag niet promoveren naar de Ligue 1 door de grote financiële chaos.

Na zijn rommelige afscheid bij de voetbalclub uit Marseille kiest Tapie niet voor de schaduw en stort hij zich op de politiek, waar hij diverse hoge functies in Frankrijk zal vervullen. Rechtszaken blijven hem echter tot het einde van zijn leven achtervolgen, waarbij corruptie, verduistering van overheidsmiddelen, belastingontduiking, fraude en het beïnvloeden van het rechtssysteem de belangrijkste aanklachten zijn. De charismatische Tapie, die ook veel op televisie verschijnt, is door zijn boevenstreken, waarbij hij alle grenzen lijkt te overschrijden op weg naar succes, bij een aanzienlijk deel van de Fransen dan ook allesbehalve geliefd.

Eeuwige legende in Marseille

Voor de fans van Marseille blijft Tapie echter altijd en één van hen. Die fans hebben sinds het vertrek van Tapie nog maar één keer het landskampioenschap kunnen vieren (2010) en hebben veel sportieve teleurstellingen te verwerken gekregen sinds zijn vertrek. Wanneer in 2017 bekend wordt dat de oud-voorzitter ernstig ziek is, wordt hij hartstochtelijk toegezongen door de hondstrouwe en fanatieke supporters van Marseille, een tafereel dat door de jaren heen veelvuldig voorkomt en na zijn overlijden nog grootser wordt herhaald, zowel in het Stade Velodrome als in de binnenstad van Marseille.

Bernard Tapie blijft ondanks alle negativiteit rondom zijn persoon voor OM supporters de leider die hun club naar grote hoogtes heeft gestuwd. Olympique Marseille is tot op de dag van vandaag ook de enige Franse club is die beslag wist te leggen op de cup met de grote oren, iets dat maar al te graag in de oren wordt geknoopt van het rijke PSG, dat ondanks de kapitaalinjecties uit Qatar tot dusver geen successen behaalt in Europa. Olympique Marseille deed dat wel, mede dankzij Bernard Tapie, al was diezelfde voorzitter tegelijkertijd mede-verantwoordelijk voor de magere jaren na zijn vertrek. In Marseille is dat slechts een detail en blijft de naam Tapie voor altijd verbonden aan het succes van Olympique Marseille.

terug naar overzicht

Lees verder...