Voetbal TV past naadloos in een trend. De beeldcultuur dijt almaar uit. Een blinde ziet dat veel voetballers op een amateurveld door die cultuur zijn beïnvloed. Denk aan de kapsels, de tatoeages, de over de knie getrokken kousen. Sommige spelers lijken zich in te beelden dat ze in een uitverkochte Kuip spelen. Om over doorgaans bloedserieuze trainers en ook scheidsrechters maar te zwijgen. De behoefte om gefilmd te worden en te filmen is er.
“Kom je de bestelling opnemen? Friet speciaal en een frikandel speciaal!” grapte een bierdrinkende man op het terras bij een sfeervolle voetbalvereniging in Haalderen, nadat ik een notitie in mijn kladblok zette. Wekelijks bezoek ik voor De Gelderlander amateurvoetbal. De publieke belangstelling voor eerste elftallen uitkomend in pakweg de derde klasse kun je zo omschrijven: drie man en een paardenkop. Vrienden, familie, spelersliefjes, een paar honden, soms wat grazend vee (als het hoofveld direct grenst aan een weiland), een paar dorpsgekken en wat nimmer verzakende kromgetrokken oude mannetjes die klagen dat er vroeger wel duizend man langs de lijn stonden. Uitzonderingen zijn de kleine dorpsclubs, waar de gemeenschap hecht is, iedereen zich familie van elkaar voelt (en dat in bepaalde gehuchten ook echt is) en in het dorp echt helemaal niks te doen is.
Nagenoeg leeg
Vaak is de amateurtribune op de zater- of zondagmiddag nagenoeg leeg en de kantine vol. De overige leden kijken liever binnen naar live profvoetbal met de bar binnen handbereik dan buiten naar het eigen eerste. Ondanks afnemende publieke belangstelling is er anno 2019 een trend waarneembaar in het amateurvoetbal. Naast sfeerverhogend vuurwerk: mannen met camera’s op winderige daken van kleedkamers die wedstrijden vastleggen. Soms omdat fanatieke hoofdtrainers (amateur-Erik ten Hags) wedstrijden willen analyseren. Vaker worden de beelden gemonteerd tot heuse, op de clubwebsite terug te kijken samenvattingen. En dan vouwen Talpa en de KNVB ook nog eens Voetbal TV uit, met als doel om heel veel amateurvoetbal (live!) uit te zenden.
Grote vraag is of de kijker er klaar voor is, omdat het amateurniveau met het uitsterven van het straatvoetbal afneemt. Ben je gewend aan Engels sneltreinvoetbal op je scherm, dan lijken de amateurs in traplifttempo te spelen. In de zwakte zit hem natuurlijk de kracht: ramptoerisme doet het altijd goed. Er schuilt bovendien veel schoonheid in imperfectie. Hoe mooi is het om in de nabije toekomst dat moment van een over de bal maaiende vriend duizend keer terug te zien? Heerlijk om die keeper die twee straten verderop woont, een arrogante lul, te zien flateren.
Dat is natuurlijk een keerzijde: iets dat in beeld gebracht is, vermenigvuldigt de impact en het bereik van een gebeurtenis en daarmee de schaamte. Zit iedere speler erop te wachten om te worden ‘gebroadcast’? Wie weet dat kantoorcollega’s zich op maandagmorgen achter een scherm verzamelen en je collectief uitlachen. Je kunt ook plezier beleven aan een parenclub, maar wil dan ook niet dat de opnamen van je penetraties in de doelmond in de openbaarheid belanden.
Dialect
Ik ben benieuwd: Voetbal TV. Naast jongens die op het kunstgras Cristiano Ronaldo nadoen en bij het terugzien van de beelden erachter komen dat ze in plaats van imiteren vooral zichzelf parodiëren, komt er hopelijk ook ruimte voor oudere mannen die graag voor Frank Snoeks, Evert ten Napel of ‘El Sierd’ spelen. Ik verheug me op commentaar in het plaatselijke dialect. Thuis achter de laptop hoor je het geluid van een opengetrokken (bier)blikje, daarna een schrapende keel.
“Welkom bij de derby VASV-BSL. Bij VASV ontbreekt vanmiddag spits Donny de Kleine, omdat hij vannacht klotezat van zijn fiets is geflikkerd. Zelf appt Donny dat hij zijn bril op de bar heeft laten liggen en dat hij daarom dat paaltje niet heeft gezien…. Rechtshalf Bart Klaassen, officieel Bart K., zit nog steeds in de bak vanwege zijn zolderplantage. Bij BSL ontbreekt Paul Janssen met een alcoholvergiftiging, hoewel Janssen zelf stelt dat het schaap van de Kebab King – nota bene de hoofdsponsor van BSL – wederom niet gaar was.”
Voetbal TV roept vragen op, ik ben benieuwd naar de in de toekomst verscholen antwoorden. Creëert Voetbal TV ook VAR-momenten in het amateurvoetbal? Scheidsrechters die op een mobiele telefoon met schermbeschadiging discutabele momenten terugkijken, terwijl spelers zo’n VAR-moment aangrijpen als drink- of rookpauze (zeker als het internetbereik klote is).
En: schorsingen op basis van Voetbal TV-beelden (dan krijgt de KNVB het druk)? Misschien blijkt Voetbal TV een preventief wapen waarmee de KNVB incidenten terugdringt: wie weet dat er wordt gefilmd, gaat de voetbalsport misschien niet meer misbruiken als uitlaatklep voor sociale frustraties.
Behoefte
Eén ding is zeker: Voetbal TV speelt in op de almaar stijgende behoefte om te zien en gezien te worden. De Albert Heijn maakte al eens voetbalstickers van amateurs, opdat iedereen zich bijzonder kon voelen. Wat komt hierna? Amateurs die worden opgenomen in de videogame FIFA? Het is voor velen een natte droom om op een dag met zichzelf te spelen, met FIFA. Ik verheug me dan vooral op de grote, honderd kilo wegende mannetjes die nauwelijks voor- of achteruit komen. Voorlopig is het afwachten of de behoefte om gezien te worden in balans is met de behoefte om te zien. Wie weet is de grootste bedreiging voor de eredivisie niet de Premier League, maar mensen die verslaafd raken aan De Trekvogels – Eldenia. Support your local team!
Foto: Pro Shots/Stanley Gontha