Alles en iedereen loopt letterlijk door elkaar heen op het stoffige voetbalveld in een van de hooggelegen wijken van de Colombiaanse stad Medellin. Maar niemand maalt er om, want men is hier niet anders gewend. Toch is verandering wenselijk. Zeker door de medewerkers van de stichting Straatkinderen Medellin.
Bij het linkerdoel wordt een groep jonge keepers getraind door een keeperstrainer. Aan de rechterkant van het veld is een meidenteam net begonnen aan hun training. De nog lege plekken op het veld worden gebruikt door jongeren uit de buurt. Het veld wordt omringd door huizen. Alsof de huizen als een tribune rondom het veld zijn gebouwd. Maar dat is slechts schijn, want hier in Medellin is geen sprake van planmatige bouw, maar is alles organisch gegroeid.
Passie
De Colombiaanse trainers op het veld zijn in dienst van deze stichting en willen graag een eigen veld hebben, zodat ze alle ruimte hebben. De Nederlander Eddy Veldhuisen, voorzitter van de stichting, droomt met ze mee. Bijvoorbeeld over de de aanleg van een multi-functioneel veld in de tuin van hun gebouw. “Als we een eigen veld hebben, dan kunnen we ook andere sporten aanbieden.” Een bijkomend voordeel is dat een eigen veld kwalitatief hoogstwaarschijnlijk ook beter is dan de openbare hobbel-de-bobbelvelden.
“Ik heb van jongs af aan gevoetbald, daarna heb ik de sportopleiding gevolgd en ben gaan werken als voetbaltrainer. Later mocht ik als coach van regionale teams werken bij de KNVB en werd ik docent van de trainersopleiding. Voetbal is mijn hele leven dus al mijn passie”, vertelt Veldhuisen. Ook nu speelt voetbal nog altijd een grote rol in zijn leven. Ruim tien jaar geleden ging Veldhuisen zich inzetten voor straatkinderen in Medellin door voetbalactiviteiten te organiseren.
Na verloop van tijd deed een grote groep kinderen structureel mee en werd vanuit deze groep de vraag gesteld of ze niet mee zouden kunnen doen in een officiële competitie. Zijn antwoord was duidelijk én ambitieus. “Daar wil ik mijn best voor doen, maar dan wil ik dat jullie wel verblijven in een tehuis en naar school gaan.” De stichting Straatkinderen Medellin was geboren. Elf jaar later doet de stichting veel meer dan alleen voetbalactiviteiten organiseren en zijn de voornaamste activiteiten naar een ander deel van de stad verhuisd. Bij al deze activiteiten zijn zo’n driehonderd jongeren als deelnemer betrokken. In totaal zijn er elf voetbalteams onder de vlag van de stichting actief, waaronder twee meidenelftallen.
Meer gelijkheid
Sabine Bouwmeester (34) is sinds begin dit jaar werkzaam voor de stichting. Eerder deed ze onderzoek naar een project van de stichting in een van de probleemwijken van Medellín, in het kader van haar studie Culturele Maatschappelijke Vorming. “Voetbal is een sport waarbij kinderen leren samenwerken, leren omgaan met winnen en verliezen. Met voetbal maakt het niet meer uit waar je vandaan komt, want er wordt gekeken naar hoe je voetbalt. Voetbal creëert in zekere zin meer gelijkheid.”
Ze legt uit dat de stichting kiest voor een pedagogische aanpak en dat betekent onder andere dat kinderen die niet op training komen, niet zullen worden opgesteld in de basis. Op deze manier leren de kinderen dat ze allemaal gelijk zijn en naar de training dienen te komen.
Sociaal kapitaal
Daarnaast kiest de stichting voor een werkwijze die kinderen aanmoedigt om naar school te blijven gaan. “Ze mogen gratis deelnemen, mits ze trouw naar school gaan en elk kwartaal hun rapport laten zien. Dit stimuleert hen om naar school te gaan en dat vergroot de kans op een betere toekomst. Bovendien toont wetenschappelijk onderzoek aan dat sport het sociaal kapitaal van kinderen verbetert. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat ze leren samenwerken en meer zelfvertrouwen krijgen. Zo kan voetbal bijdragen aan een betere toekomst.”
De woorden van Bouwmeester worden onderstreept door Veldhuisen. “Voetbal is niet alleen een leuke en gezonde bezigheid voor veel jongeren, ze kunnen ook veel leren. We leggen de nadruk op het bevorderen van de normen en waarden, doorzettingsvermogen, kennis, onafhankelijkheid en leiderschap. Ze leren dat ze hun best moeten doen om iets te kunnen bereiken en we leggen de relatie naar het dagelijkse leven. Ook in het dagelijkse leven moet je je best doen om iets te kunnen bereiken.”
Dromen
Sebastian Galvis (23) komt zelf uit Medellín en mocht de vruchten plukken van de aanpak van de stichting. Hij werd getraind in doorzettingsvermogen en heeft dat in praktijk gebracht door zelfs een studie af te ronden. Trots geeft hij een rondleiding over het terrein van de stichting en even later door de wijk. “Vroeger had ik twee dromen. Ik wilde stervoetballer worden of mijn eigen bedrijf hebben.” Hij lacht breeduit en geeft toe dat van die eerste droom weinig terecht is gekomen. “Ik kwam erachter dat ik toch niet zo’n heel goede voetballer ben. Maar weinigen kunnen de nieuwe James Rodriguez of Falcáo worden.”
Aan zijn andere droom, dat van zijn eigen bedrijf, hoopt hij ooit te kunnen gaan werken. Tot op heden ondersteunt hij de stichting. “De belangrijkste les die ik aan de jongeren wil meegeven, is dat ze naar school moeten blijven gaan. Jongeren hebben daarin aanmoediging nodig, want lang niet alle ouders in Colombia zien het belang in van onderwijs.”
Bouwmeester knikt instemmend. Ze loopt met een voldane blik achter Galvis aan. “Ik ben blij dat ik mijn werk voor de gemeente Amsterdam heb opgezegd en hiernaartoe ben gekomen. Dit werk geeft mij veel voldoening. De enige reden waarom ik zoveel mogelijkheden heb gekregen, is dat mijn wieg in Nederland stond en niet in Colombia. Daar ben ik dankbaar voor, maar ik wil ook graag iets terugdoen.”
Loterij
Bij terugkomst bij het kantoor van de stichting wordt gewezen op het stuk waar het multifunctionele veld zou moeten komen. De ogen van de betrokkenen beginnen te glimmen als ze erover spreken. Voordat het zover is, moet er nog heel wat gebeuren en is er geld nodig. Veldhuisen vertelt dat er een loterij in Nederland is gestart. “De loten kosten tien euro per stuk en we hopen er een paar duizend te verkopen.”
Over de prijs van de loterij is goed nagedacht, want de winnaar krijgt een vijftiendaagse reis naar Colombia aangeboden voor twee personen. “De prijs is gesponsord, dus de opbrengst van de loterij gaat geheel naar de stichting met als doel dus dat sportveld in de tuin van ons kantoor. Deze loterij – of wedstrijd – kan uiteraard maar door een persoon gewonnen worden. Al geldt in dit geval misschien wel overduidelijk dat meedoen belangrijker is dan winnen.”