De derby van Santiago: Club Universidad de Chile – Colo-Colo

De derby van Santiago tussen Club Universidad de Chile en Colo-Colo, de twee populairste clubs van Chili, is precies wat je van een beladen klassieker in Zuid-Amerika verwacht: een wedstrijd vol spijkerharde overtredingen, opstootjes, veel gele en regelmatig rode kaarten en passie op het veld én op de tribune. De Chileense El Superclásico kent een boeiende geschiedenis, waarop zelfs de dictatuur van Pinochet invloed had.

“In Milaan en Madrid speelde ik ook derby’s, maar de derby van Santiago tussen Colo-Colo en Universidad de Chile was verreweg de belangrijkste”, onderstreepte de Chileense sterspeler Iván Zamorano ooit het belang van deze wedstrijd. In Staantribune #31 een groot verhaal over de Chileense derby, onder meer over de politieke inmenging van Pinochet.

Het regime van Pinochet

In de jaren zeventig komt Pinochet aan de macht in Chili. Hij speelt een discutabele rol bij beide clubs. In 1976 wordt de generaal op televisie tot erevoorzitter van Colo-Colo benoemd. De omstreden leider begunstigt de club en gebruikt Colo-Colo voor politiek gewin. Los Albos wint maar liefst twaalf van de zeventien titels tijdens de dictatuur. Volgens supporter Luis Marambio was Pinochet helemaal geen aanhanger van Colo-Colo: “Hij was fan van Santiago Wanderers en gebruikte, net zoals Franco bij Real Madrid, Colo-Colo voor zijn eigen gewin met valse beloftes. Zo beloofde Pinochet te betalen voor de bouw van het Estadio Monumental, maar dat geld kwam nooit.”

De club heeft altijd ontkend geld te hebben ontvangen, maar voor de aanhang van Universidad de Chile bestaat hierover geen twijfel. Zij doopten het stadion om tot ‘Pinochet Stadion’.

Estadio Nacional is in de jaren zeventig toneel van afschuwelijke gebeurtenissen. “Dissidenten van het regime werden vastgehouden, gemarteld en zelfs geëxecuteerd in Estadio Nacional”, vertelt La U-supporter Christopher Antúnez. “Vrouwen werden verkracht omdat ze een broek droegen in plaats van een rok. Een inktzwarte periode in de geschiedenis van het land én Universidad de Chile.”

Tijdens het regime van Pinochet worden zo’n 3.200 mensen vermist en duizenden anderen gemarteld. De militaire coup van Pinochet heeft zijn weerslag op de club. Universiteiten worden tegengewerkt door het regime, waardoor eind jaren zeventig Universidad de Chile in een economische en sportieve crisis belandt. Het bestuur besluit in 1980 de banden met de universiteit te verbreken, maar behoudt wel de naam en het logo.

De stadions worden voor de veelal antifascistische jeugd een ontmoetingsplek

Barra Bravas

Halverwege de jaren tachtig ontstaan de eerste grote groepen Barra Bravas in Chili, zoals we die vandaag de dag kennen, als reactie op de censuur, herinnert Marambio. “De stadions worden voor de veelal antifascistische jeugd een ontmoetingsplek, waarbij de liefde voor voetbal, punk en metal gezamenlijk wordt gedeeld.”

In 1985 ziet de Garra Blanca (Witte Klauw) van Colo-Colo het levenslicht aan de noordzijde van Monumental. Gewapend met trommels, vlaggen en met een ontbloot bovenlijf rollen de aanhangers ritmische songs op militante wijze over de stadions uit. Geïnspireerd door het hooliganisme uit Engeland bouwt Garra Blanca een gewelddadige en bedenkelijke reputatie op.

Ook bij Universidad de Chile gaan jongeren die zich verzetten tegen het gezag zich verzamelen op de tribunes. In 1988 richten zij Los de Abajo (‘Die van beneden’,vanwege hun lage plek in het stadion) op. Populaire liederen als ‘Het zal vallen en het zal vallen, de dictatuur van Pinochet’ zijn een doorn in het oog van de dictator. Van oorsprong zijn de Barra Bravas antifascistisch van aard. Maar dat beeld verandert door de jaren heen en er zijn er groepen van diverse pluimage actief. Marambio: “Barra Bravas werken met zowel linkse als rechtse politici. Zij worden verkocht aan de hoogste bieder in ruil voor openlijke steun.”

Meer over de derby van Santiago is te lezen in Staantribune #31, te bestellen in onze webshop.