De biografie van Sjaak Polak, Even serieus – een stopzinnetje van de Haagse oud-voetballer – is verkozen tot Staantribune Voetbalboek van het Jaar 2020. Staantribune maakte dit gisteravond bekend tijdens een live-uitzending, uitgezonden via het YouTube-kanaal van Staantribune, in stadion de Adelaarshorst in Deventer. Schrijver Rick van Leeuwen was verheugd met de prijs: “Superdankbaar. Heel bijzonder dat zoveel mensen op mijn boek hebben gestemd.”
Aan een tafel bezaaid met boeken praatte presentator Jeroen Heijink met Van Leeuwen, de twee andere genomineerde schrijvers, Hugo Verkley van het boek 50 jaar FC Utrecht en Robert Visscher van Cupkoorts – De bekerwinst van FC Groningen en Staantribune-hoofdredacteur Jim Holterhuës onder meer over het belang van het voetbalboek, dat de laatste decennia aan een sterke opmars bezig is.
Underdog
Dat het boek over Sjaak Polak de meeste stemmen tijdens de publieksverkiezing kreeg, verbaasde schrijver Van Leeuwen. “Ik beschouwde ons boek als de underdog. Zeker met de achterban van Utrecht en Groningen leek het me heel pittig.”
Polak kwam toevallig op het pad van Van Leeuwen toen de journalist een verhaal voor Hard Gras maakte. “Sjaak is een wonderlijk figuur en staat in het collectieve voetbalgeheugen gegrift, vooral vanwege zijn optredens buiten het veld.”
De schrijver volgde de voormalig voetballer op de voet. Zo ook naar gevangenis De Karelskamp in Almelo, waar Polak namens FC De Rebellen meedeed aan een wedstrijdje tegen ex-gedetineerden. “We liepen over het buitenterrein toen we een man – in badslippers en een kort broekje – opeens ‘Sjaak’ hoorden roepen. ‘Hé Ruud, wat doe jij hier? Voetbal je straks ook mee?’ vroeg Sjaak. ‘Nee, ik zit vast voor twaalf jaar’, antwoordde Ruud. Dat bleek Ruud ter Heide te zijn. De veroordeelde voetballer, waar Sjaak nog een keer een rode kaart tegen had gepakt, haha.”
Nachtclub
De oud-voetballer zelf volgde de uitreiking vanuit Den Haag via de livestream. Hij had nog werkzaamheden bij zijn club ADO Den Haag, waar Polak de vrouwen traint.“Ik ben zo ongelofelijk blij met dit”, zegt hij in een eerste reactie aan Omroep West. “Eigenlijk wil ik het nu gaan vieren en graag een drankje ergens gaan drinken. Maar alles is dicht, dus ik hoop dat er nog ergens stiekem een nachtclub open is.”
“Ik zit op een wolk”, vervolgt de Hagenaar trots aan de omroep. “Geen letter in het boek is gelogen. Wat daar staat, zo ben ik. Maar ik moet Rick alle credits geven. Hij heeft het zo goed opgeschreven. Ik weet niet wat me overkomt. Dit is ongelofelijk, ik vind het zo gaaf. Ik heb toch een stukje privé blootgegeven, maar zo trots op hoe er op wordt gereageerd. Zowel in recensies als deze prijs door het publiek.”
Neșu
Ook schrijver Hugo Verkley was met het jubileumboek 50 jaar FC Utrecht genomineerd voor Staantribune Voetbalboek van het Jaar 2020. Het boek over bestaat uit vijftig verhalen van vijftig mensen die nauw bij de club uit Utrecht betrokken zijn, van de wasvrouw tot De Worstenman en van Jan Wouters tot Mihai Neșu. De Roemeense voetballer liep tien jaar geleden een dwarslaesie op tijdens een training. “Het klinkt gek, maar dat was een zege voor hem. Eerst was zijn lichaam fit en zijn ziel verlamd. Nu is dat andersom. Hij voelt zich veel gelukkiger nu”, vertelde Verkley tijdens de uitzending.
Dinand
De andere genomineerde was Robert Visscher met Cupkoorts – De bekerwinst van FC Groningen. De in Rotterdam woonachtige Groninger tekende ontroerende verhalen op in zijn boek over de bekerwinst van 2015. In het bijzonder een verhaal van Dinand, een jongen van twaalf jaar. “Zijn wens was om een keer met Groningen mee te trainen. De spelers hadden gelijk een klik met hem, maar na de training krijgt Dinand te horen dat hij terminaal ziek is. De eerstvolgende bekerwedstrijd tegen Flevo Boys zat hij helemaal opgezwollen in zijn rolstoel op de tribune. De ultragroep van Groningen zag hem en tilde hem met zijn rolstoel over het hek. Dinand stond midden in het gezang en mocht na de wedstrijd zelfs mee in de spelersbus, waar hij gelukspoppetjes aan de spelers uitdeelde. De jongen had de avond van zijn leven. Hij overlijdt niet kort daarna, maar de spelers hielden dat poppetje de hele bekercampagne bij zich.”
Bewakers
Staantribune-hoofdredacteur Jim Holterhuës: “Met deze prijs willen wij, als bewakers van de Nederlandse voetbalcultuur, het voetbalboek in het zonnetje zetten. Wij hopen dat voetballiefhebbers die normaal niet zo van lezen houden, worden gestimuleerd om eens vaker een boek te pakken en niet alleen die over bekende voetballers, trainers en clubs, maar ook over cultspelers en obscure clubs of boeken met supportersverhalen.”
Voorgaande winnaars
Staantribune organiseerde de verkiezing voor de vijfde keer. Hugo Verkley won de prestigieuze prijs drie jaar geleden al met zijn biografie over Royston Drenthe. Vorig jaar won Frank Heinen met Buiten de Lijnen (2019) en het jaar ervoor Elitepauper van Freek van Kraaikamp. Yoeri van den Busken, schrijver van De Kist (de biografie over oud- trainer Simon Kistemaker), won in 2017 de eerste Staantribune Cup met de Grote Oren.
Terugkijken
De hele uitzending is hier terug te kijken: