De oudste club, het oudste veld, het oudste stadion. Wie naar de echte oorsprong van het voetbal wil, moet naar Sheffield. Dat deed ik pas geleden. Ik ging even terug in de tijd. Een ritje in een tijdmachine.

Sheffield FC is de oudste club ter wereld. De club werd in 1857 opgericht, speelt tegenwoordig op het achtste niveau, in Dronfield, een dorpje onder de rook van Sheffield en is zich er goed van bewust dat met name buitenlanders op de historie van de club afkomen. Dat zij de Home of Football zijn kan niemand ontgaan. De man met wie ik vooraf contact had, blijkt niet meer bij de club te werken, hoewel het ons niet duidelijk wordt of hij overleden of ontslagen is. Hoe dan ook, we worden allerhartelijkst ontvangen en kunnen we overal een kijkje nemen, tot in de kleedkamers aan toe.

Twee oudere mannen die de vrouwenwedstrijd van later die middag komen bezoeken, vertellen dat de club weer meer richting Sheffield wil verhuizen, maar dat dat nog niet zo eenvoudig is. Niet iedereen zit immers te wachten op een voetbalclub in de backyard. Erg bezienswaardig is ook de pub Coach & Horses (uit 1795!) die grenst aan het complex van de FC. Uiteraard verlaten we de club niet zonder een souvenirtje uit de clubshop, die in allerijl wordt geopend nadat wij ten tonele zijn verschenen. We krijgen een boekje mee met wat bijzondere historische wetenswaardigheden, zoals de football regulations die in 1859 binnen deze club werden bepaald, en die nog altijd bepalend zijn voor onze spelregels.

Sandygate: de oudste ground

Dan heb je in Sheffield (in Crosspool, om precies te zijn) ook nog de oudste football ground ter wereld. Op Sandygate (sinds 1804) speelt sinds 1860 Hallam FC. Het is de op een na oudste club ter wereld en de twee clubs speelden hier ooit de allereerste voetbalwedstrijd ooit (op Boxing Day 1860). Het veld is geen biljartlaken. Sterker, het is zo heuvelachtig als de omgeving. Een sprintje naar het ene doel is echt wat anders dan een sprintje naar het andere doel.

Als wij rond 18.30 uur aankomen, heerst er een gemoedelijke sfeer. Er zitten mensen voor de kantine met bier en cider en op het veld spelen wat kinderen. Ook hier kunnen we ongestoord rondkijken en ons even 165 jaar terug in de tijd wanen.

Hillsborough

Hoofddoel van het weekend is een bezoek aan de wedstrijd Sheffield Wednesday tegen Oxford United, in de onderste regionen van het Championship. Hillsborough (gebouwd in 1899) is natuurlijk prachtig. De ramp uit 1989, waar uiteindelijk 97 Liverpool-supporters omkwamen in het gedrang, is onlosmakelijk verbonden met het stadion en een mooi, bescheiden monument voor de zuidtribune trekt veel aandacht.

Momenteel is het echter helaas geen lolletje om fan te zijn van de blauw-witten uit het noorden van Sheffield. The Owls wisten na 1 januari thuis niet meer te winnen, maar zoals het hoort komen er weer 25.000 mensen vol goede moed op de wedstrijd af.

Protest tegen de voorzitter

Nadat de wedstrijd is begonnen met het luidkeels gezongen Hi Ho Sheffield Wednesday, worden we in de tiende minuut verrast door een supportersactie. Massaal gaat iedereen staan en keert zijn rug naar het veld. Het blijkt een protest te zijn tegen voorzitter Dejphon Chansiri, een Thaise zakenman die de club in 2015 overnam en die Wednesday, volgens een groot deel van de supporters, aan het verkwanselen is. Een dag later plaatst Chansiri een statement op de website van de club: “Ik ben ook maar een mens en ik heb echt het beste met de club voor”. Het mag allemaal niet baten want ook vandaag neemt de tegenstander de drie punten mee in de tas.

Oxford strijdt tegen degradatie en na de 0-1, tien minuten voor tijd, speelt het de wedstrijd slim uit. Meteen na het tegendoelpunt verlaten honderden mensen het stadion. Mannen dalen vloekend, tierend en stampvoetend de trappen van de tribunes af en het boe-geroep is niet van de lucht.

Kermis Old Trafford

Op zondagochtend gaan we nog even kijken bij Sheffield United, dat speelt op Bramall Lane, dat dan weer het oudste (uit 1855) nog in gebruik zijnde stadion is waar profvoetbal wordt gespeeld. De hoteleigenaresse drukt ons voor vertrek op het hart om The Blades even flink te ‘boo-en’. Ja, de haat en nijd tussen de beide supportersgroepen zit hoog. Mooi zijn de vele memorial walls bij het stadion met de namen van overleden fans. Dat doen ze toch goed, die Engelsen.

Het is al met al een druk weekendje geworden zo, met een bezoek aan maar liefst zes clubs. Na aankomst in Manchester vereerden we namelijk ook Old Trafford met een bezoek. Het is een wat bijzondere mix van enerzijds nostalgie en mooie eerbetonen aan iconen van United en anderzijds de commerciële, zelfs ietwat kermisachtige uitstraling van een club met fans van over de hele wereld. Het wemelt er van de toeristen en een schaamteloze hotdogverkoper biedt zijn smakeloze waar aan voor minimaal acht pond.

Edgeley Park

Nee, dan Stockport County FC, bespeler van het schitterende Edgeley Park, uit 1901. Gelegen middenin het stadje in The Greater Manchester Area. De hoofdtribune van het stadion beschikt over een fenomenale bakstenen gevel. De club met de bijnaam The Hatters (naar de hoedenindustrie van Stockport) stoomde sinds de overname in 2020 door een rijke lokale vastgoedinvesteerder door naar League One. Op het moment van het bezoek speelt Stockport mee om promotie naar het Championship. Zorgwekkend is wel dat er verbouwingsplannen zijn nu de club steeds succesvoller en dus populairder wordt.

The Fat Cat

Aan gezonde kantines doen ze niet in Sheffield. Bleke frieten, met witte sanchwiches, gedoopt in baked beans (dat klinkt nog best aantrekkelijk, totdat je ontdekt dat het gewoon witte bonen in tomatensaus zijn). De zompige massa is hoogstwaarschijnlijk verantwoordelijk voor de hoge cholesterolwaarden van menig supporter. We slaan even over, maar het hoort natuurlijk bij een goeie Engelse groundhop, net als de pints in de talrijke pubs, de fish & chips en pies bij Wetherspoons (dé eet- en drinkgelegenheid voor Andy Capp, de working class hero), en – als je in Sheffield bent – een bezoekje aan The Fat Cat, een van de meest aansprekende pubs in de Noord-Engelse staalstad. Met die typische huiskameruitstraling en de bijzondere streetart, zoals de afbeelding van Jarvis Cocker, de leadzanger van de britpopband Pulp.

Engelse gastvrijheid

Eerlijk gezegd is dat dan ook meteen een van de hoogtepunten van Sheffield. De omgeving (Peak District, met van die typisch Engelse muurtjes tussen de velden) is mooi, maar het beroemde Winter Gardens (een kas met beplanting in het centrum) zou je ook zomaar in een Nederlands provinciestadje kunnen tegenkomen.

Wél bijzonder: de mensen zijn buitengewoon aardig: loop zoals wij naar binnen in het Owlerton Greyhound Stadium, een bingohal of The Crucible Theatre (waar jaarlijks het WK Snooker plaatsvindt) en je hebt meteen een leuk gesprek met iemand die je graag vertelt wat er binnen allemaal gebeurt. Die buitenlandse voetbaltoeristen vinden ze maar wát interessant allemaal.

Meer over de derby tussen Hallam en Sheffield FC in Staantribune nummer 60, waarvoor Brits voetbalexpert Joris van de Wier de oudste nog bestaande derby ter wereld bezocht op Sandygate Road, dezelfde plek als waar destijds de eerste ontmoeting werd gespeeld.