Zuid-Afrika staat op sportief gebied vooral op de kaart dankzij de Springboks (rugbyteam), die in 2023 wereldkampioen werden. Op voetbalvlak is het land minder bekend. Op Pienaar, McCarthy en Radebe na bracht Zuid-Afrika nauwelijks grote sterren voort. Desondanks mocht de regenboognatie in 2010 wel het WK organiseren. Tijdens mijn studietijd in Zuid-Afrika probeer ik te ontdekken hoe het voetbal in het land leeft. Ik maakte daarom een groundhop naar de derby tussen Cape Town Spurs en Cape Town City

Naast Nelson Mandela en The Big Five is Zuid-Afrika is bij ons Nederlandse voetbaliefhebbers vooral bekend om het WK 2010. Het WK waarop Oranje een knappe tweede plaats wist te behalen. Een beruchte Spaanse teen stak een stokje voor de wereldtitel… Desondanks was het WK 2010 een mooi toernooi, met onder meer het kusje met het hoofd van Sneijder tegen Brazilië en de goal van Gio tegen Uruguay.

Apartheid

Vanwege mijn studie en dankzij mijn ouders en DUO als hoofdsponsors heb ik het privilege om drie maanden in Zuid-Afrika te mogen studeren. Behalve studie en safari’s heb ik mij uiteraard ook ondergedompeld in de lokale voetbalcultuur en dat is zeker de moeite waard, aangezien voetbal (zoals zoveel dingen in Zuid-Afrika) een link heeft met het apartheid-verleden.

De erfenis van het WK zie je nog overal in Zuid-Afrika. Sinds het toernooi domineren grote stadions de skyline van veel Zuid-Afrikaanse steden. Een deel van deze stadions zijn inmiddels lost grounds geworden, terwijl anderen nog bespeeld worden. Naast de townships (sloppenwijken) staan ontzettend dure stadions. Het WK 2010 ging – zoals zo vaak – vooral om een stukje beeldvorming, want om de stadions te bouwen zijn veel zwervers en weeskinderen hardhandig verwijderd.

De derby van Cape Town

In Port Elizabeth, de plek waar ik vlakbij studeer, staat het Nelson Mandela Bay Stadium, waar Nederland- Brazilië werd gespeeld. Het stadion wordt nu nog bespeeld door Chippa United. Helaas kwam een bezoek planningstechnisch niet zo goed uit voor mij.

Gelukkig voor mij viel de derby van Cape Town (Kaapstad) precies in de week dat ik een week vakantie aan het vieren was, waardoor ik toch nog kon vincken in Zuid-Afrika. Voor omgerekend nog geen tien euro kocht ik kaartjes voor in de skybox. De dagen voor de wedstrijd leerde ik steeds meer over het voetbal in Zuid-Afrika. Waar stadsderby`s elders vaak een stad op zijn kop kunnen zetten, was dat in Kaapstad zeker niet het geval. Mij werd verteld dat de focus in Zuid-Afrika vooral gericht is op Kaizer Chiefs en Orlando Pirates, de succesvolle clubs uit Johannesburg.

Als een van deze clubs Kaapstad bezoekt, trekt dat de mensen naar het stadion, in tegenstelling tot de derby. De clubs uit Kaapstad slaan totaal niet aan in de stad. Dat heeft ermee te maken dat voetbal tijdens de apartheid onderverdeeld was in clubs voor witte mensen en clubs voor zwarte mensen. De twee clubs uit Johannesburg waren zwarte clubs, daarnaast is voetbal van oudsher vooral een sport voor de zwarte bevolking en rugby voor de witte bevolking. Inmiddels zijn die scheidslijnen wat minder scherp, maar het verklaart desondanks wel waarom de clubs uit Johannesburg in Zuid-Afrika veel groter zijn.

Wedstrijddag

De derby vond plaats in het DHL Stadion, gelegen in het centrum van Kaapstad. Het DHL Stadion heette tot 2021 het Groenpuntstadion, maar sinds 1 juni 2021 heeft het stadion de sponsornaam DHL Stadion. Het DHL Stadion is het grootste stadion van Kaapstad, met een capaciteit van 58.309 toeschouwers. Beide clubs spelen soms ook hun wedstrijden in het Athlonestadion, gelegen in de Athlonetownship buiten het centrum.

Waarom beide clubs wisselen tussen de stadions is mij niet helemaal duidelijk. Het zou mogelijk iets te maken kunnen hebben met rugby, want het DHL Stadion wordt ook ingezet voor rugbywedstrijden. De capaciteit van het Athlonestadion (34.000 plaatsen) is eigenlijk beter voor voetbalwedstrijden, want beide clubs trekken nauwelijks toeschouwers, en het grote DHL Stadion oogt vaak erg leeg als er wordt gevoetbald.

Vuvuzela en dansende fans

De omgeving van het DHL Stadion bestaat uit een paar flats en dichtbij zijn het strand en de zee. De omgeving van het stadion is erg uitgestorven. Anderhalf uur voor de wedstrijd zijn er nauwelijks toeschouwers aanwezig. Waar het een dag eerder nog gezellig druk was met rugbyfans voor een rugbypot in het DHL Stadion, is er nu niemand te bekennen. Het stadion is van buitenaf ook niet echt de moeite waard; het lijkt vanaf de buitenkant op een groot schip. En aangezien de omgeving ook uitgestorven is, besluiten wij maar snel onze plek in de skybox op te zoeken.

In de skybox kopen wij voor nog geen € 2,50 een tarwesmoothie met alcohol en voor € 3 een Zuid-Afrikaanse wrap. De gastronomie valt ons niks tegen en dat is uiteraard ook erg belangrijk. Langzaam stroomt het stadion voor de wedstrijd iets voller. Het immense stadion met een capaciteit van bijna 60.000 toeschouwers oogt erg leeg. Naar onze schatting zijn er zo’n 5.000 fans.

Artikel gaat verder onder de foto’s